Lopende onderzoeken van het lectoraat

Onderzoek-Lectoraat-Penta-Nova

Op dit moment doet het lectoraat ‘Leiderschap in het onderwijs’ onderzoeken op drie thema’s:

  • Autonomie en verbondenheid,
  • Waarden zichtbaar maken
  • Relatie tussen waardegericht en onderzoekmatig werken. 
    Ook zijn er nieuwe onderzoeken in voorbereiding.

Het lectoraat voert praktijkgericht onderzoek uit naar waardegericht werken en waardegericht leiderschap in onderwijsorganisaties. Op dit moment lopen er onderzoeken op drie deelthema’s:

  1. Autonomie en verbondenheid
    Onder het thema autonomie en verbondenheid vallen onderwerpen als:
    - het vinden van een balans tussen enerzijds ruimte voor eigenheid en eigenaarschap van studenten/leerlingen, team, afdelingen, scholen en anderzijds verbondenheid 
    - samenwerken tussen verschillende organisaties vanuit een gezamenlijk ‘waartoe’, waarbij verschillende perspectieven benut worden en er toch gezamenlijkheid ontstaat. 
    Kenniskringleden Heleen den Herder en Ria de Gooijer doen onderzoek naar het eerste onderwerp in het hbo. Zij volgen ontwikkelprocessen die gericht zijn op het vergroten van eigenaarschap van docenten en studenten. Externe promovenda Anita Emans doet vanuit de Hogeschool Utrecht onderzoek naar het tweede onderwerp. Zij onderzoekt de ontwikkeling van agency van leraren in samenwerkingsprocessen tussen opleiding en werkplek. Anita maakt geen deel uit van de kenniskring, maar lector Inge Andersen is wel haar co-promotor.
     
  2. Waarden zichtbaar maken
    Bij het tweede thema gaat het om het verbinden van aangehangen/nagestreefde waarden aan het daadwerkelijk handelen, het verbinden van individuele en collectieve waarden en het zichtbaar/bespreekbaar maken van onbewuste waarden. 
    Kenniskringleden Kees van der Vloed en Henriette Hoogenkamp doen hier onderzoek naar in het vo. Hun onderzoek is in de afrondende fase. Promovendus Gerbrand Kloppenburg doet onderzoek naar het zichtbaar/bespreekbaar maken van onbewuste processen in de samenwerking tussen leidinggevenden en teamleden.
     
  3. De verbinding tussen onderzoekmatig en waardengericht leiderschap.
    Onderzoekmatig leiderschap is het stimuleren van het gezamenlijk benutten van data voor onderwijs- en schoolontwikkeling. Het lectoraat wil onderzoeken hoe onderzoekmatig werken en waardengericht leiderschap elkaar kunnen versterken. Kenniskringlid Gerlo Teunis doet hier onderzoek naar in het po.

Binnen en tussen deze drie thema’s zoeken we in verschillende sectoren naar inzichten en handvatten voor de vormgeving en versterking van waardengericht leiderschap.

Actueel onderzoek naar leidinggeven in crisistijd

De coronacrisis was aanleiding voor een onderzoek naar leidinggeven in crisistijd. Als gevolg van de coronacrisis kregen en krijgen scholen op grote schaal te maken met geheel nieuwe vraagstukken. Het tempo waarmee besluiten moeten worden genomen is groot evenals de gevolgen voor individuele leerlingen, ouders en leraren. Vanuit het lectoraat ‘Leiderschap in het onderwijs’ wordt onderzocht hoe onder deze omstandigheden keuzes tot stand komen en wat dit betekent voor het leiderschap in de school.  Om hier zicht op te krijgen hebben we interviews afgenomen bij 30 schoolleiders, 30 bestuurders en 30 leraren, in zowel primair als voortgezet onderwijs. We hopen het onderzoek begin 2021 te herhalen. Een eerste publicatie over het onderzoek verscheen onlangs in Schoolmanagement. Lees hier de publicatie.

Onderzoek in relatie tot het beroepsprofiel voor schoolleiders VO

Inge Andersen heeft samen met collega lectoren Loes van Wessum (Windesheim) en Anje Ros (Fontys) in opdracht van het Schoolleidersregister VO onderzoek uitgevoerd ten behoeve van de actualisering van het beroepsprofiel voor schoolleiders VO. Naar verwachting presenteert het Schoolleidersregister VO, in samenwerking met de VO-raad,  het nieuwe profiel begin 2021.

Onderzoek in voorbereiding

Op dit moment bereiden we onderzoek voor naar:
- waardegericht werken in het mbo en
- begeleiding van zij-instromers in het po.