Kennis- en kwaliteitsontwikkeling

De zoektocht naar een optimaal leerproces vraagt van alle betrokkenen een voortdurende cyclus van observeren – nieuwe dingen proberen – evalueren – bijstellen – opnieuw observeren.

De uitdaging voor de schoolleider is om:

• het streven naar kwaliteitsontwikkeling in de organisatie te verankeren;
• de lerende houding in alle lagen van de organisatie te bevorderen.

Doelen
Tijdens de bijeenkomsten komen – gerelateerd aan de competenties en de valideringsvragen van het SRPO de vier aspecten van kennis- en kwaliteitsontwikkeling in de volgende doelen aan bod:

1. Je leert de verbanden tussen de ontwikkeling van de kennis en de kwaliteit van het onderwijs te herkennen en te beïnvloeden.
2. Je leert de vier aspecten van kennis- en kwaliteitsontwikkeling in de school als professionele leergemeenschap te herkennen en vorm te geven in de praktijk.
3. Je leert de ontwikkeling van de school op basis van een duidelijke visie op kennis- en kwaliteitsontwikkeling vormgeven: vormgeven aan organisatiekenmerken en hogere-orde-denken.
4. Je leert strategieën hanteren voor samenwerking, leren en onderzoeken op alle niveaus en het hogere-orde-denken.
5. Je leert integraal te kijken naar de school en de betekenis voor samenhang en borging.

Vier perspectieven
Strategisch kwaliteitsmanagement is de basis voor de ontwikkeling van de school. Daarbij is kwaliteitszorg geen papieren verzameling metingen en procedures om het bestuur en de inspectie tevreden te stellen, maar een strategisch middel dat tussen de oren van alle medewerkers zit en waar zij in hun dagelijkse praktijk profijt van hebben.

In dit thema belichten we om die reden de vier aspecten van kennis- en kwaliteitsontwikkeling:

• strategisch kwaliteitsmanagement;
• professionele leergemeenschap;
• onderzoeksmatig werken;
• verantwoording.

Voorwaarden voor die gezamenlijke strategische benadering zijn:

• Dat de schoolleider erin slaagt de organisatie om te vormen tot een professionele leergemeenschap, waarin alle teamleden (formeel en informeel) leren en kennis overdragen.
• Dat het onderzoeksmatig werken gestimuleerd wordt in het team en de schoolleider daarin zelf het voortouw neemt. De schoolleider heeft als taak is het gebruik van onderzoeksgegevens te stimuleren om daaruit (samen) lessen te trekken over verbeteringen van het onderwijs in de klas of op de school.

Deze gezamenlijke strategische benadering biedt veel ruimte voor verbetering, bijvoorbeeld rond het gebruik van data, om de werkwijze binnen en buiten de klas te verbeteren. Ook schoolleiders zelf constateren in groepsgesprekken met het Schoolleidersregister, dat de aandacht voor zaken als kwaliteitszorg en opbrengstgericht werken is toegenomen, maar dat er op dat terrein nog flinke stappen zijn te maken.

Intelligente verantwoording is een vanzelfsprekend onderdeel van een professionele en transparante organisatie. Als professionele schoolleider kun je aan anderen uitleggen wat jij en je school hebben gedaan, waarom en wat het resultaat is geweest. Die transparantie dient niet alleen de externe kwaliteitscontrole door het bestuur en de inspectie. Deze beoordeling, evenals die door collega’s, ouders, ‘peers’ en andere organisaties, dienen eveneens als feedback om verdere verbeteringen door te voeren. Het is in die zin niet zozeer een sluitstuk, maar een wezenlijk onderdeel van de kwaliteitscyclus. 

Opzet
De module beslaat 5 contactdagen, waarin de theorie en de (eigen) praktijk aan elkaar gekoppeld worden.